Op 8 juni jl heeft het eerste netwerkevent van de Koninklijke HFC plaatsgevonden voor beslissers in bouw en vastgoed. Onder de aanwezigen onder andere de Haarlemse wethouder Floor Roduner. Het event met een paneldiscussie had als thema de Woondeal MRA welke door zowel Haarlem als Heemstede ondertekend is. In het panel namen zitting: Eveline Stam, wethouder gemeente Heemstede, Marieke Heilbron, directeur-bestuurder van Elan Wonen en Hettie Politiek, programma directeur grootschalige woningbouwprojecten van het ministerie van binnenlandse zaken. De Woondeals zijn met veel enthousiasme aangekondigd, maar blijven voor gemeenten ‘een eng ding’. Dat zei de wethouder van Heemstede tijdens de panel discussie over de woondeals.
Samenvatting van de paneldiscussie:
De allereerste netwerkborrel voor beslisser in vastgoed en bouw van de Koninklijke HFC vond plaats in het clubhuis van de oudste voetbalclub van Nederland. Het netwerkevenement stond in het teken van de woondeals, met name de bouwopgave in de Metropoolregio Amsterdam waar maar liefst 171.200 woningen moeten worden gerealiseerd. Onder leiding van Ariana Manduzai werd de vraag gesteld: hoe gaan we dat voor elkaar krijgen? Deelnemers aan het panel waren Hettie Politiek van het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK), directeur-bestuurder van woningcorporatie Elan Wonen Marieke Heilbron en Eveline Stam, wethouder in Heemstede.
De discussie begon met de vraag naar de doelstellingen van het Rijk met betrekking tot de woondeals. Hettie Politiek, Programmadirecteur bij BZK, legt uit: ‘Binnenlandse Zaken wil meer regie op de verordening en volkshuisvesting. Met de woondeal willen we richting geven aan het aantal benodigde huizen en hun locaties, en dit samen in één agenda voor de hele regio bundelen.’ Maar Elan Wonen, samen met andere regionale corporaties, heeft de woondeal juist niet ondertekend vanwege het gebrek aan concrete afspraken. Directeur-bestuurder Marieke Heilbron: ‘We steunen het gedachtegoed, maar er is meer actie nodig. Veel plannen zijn nog te vaag en met de stapeling van maatregelen zullen we onze ambitie niet kunnen waarmaken.’
Omwonenden probleem
Wethouder Eveline Stam erkende dat gemeenten tegen veel obstakels aanlopen bij het bouwen van woningen. ‘De Woondeal is een eng ding, want zodra het college iets ondertekent, voelen we de druk al. We zijn vaak al blij als 80 procent van de belanghebbenden meewerkt, maar de laatste 20 procent weigert dat vaak. Dit zijn meestal omwonenden die bezwaar maken tegen de bouw van woningen in hun buurt. Als je hen niet kunt overtuigen, kun je het wel vergeten.’
Op de vraag hoe het ministerie van BZK bewoners meer betrokken probeert te krijgen, antwoordde Hettie Politiek: ‘Vanuit het Rijk proberen we participatieprocessen, berekeningen en bestemmingsplannen met elkaar te verbinden en parallel te laten verlopen. We streven ernaar dat projecten die aan bepaalde criteria voldoen, een hogere prioriteit krijgen bij de Raad van State. Uiteindelijk is het niet de taak van het Rijk om bewoners aan tafel te krijgen; dat is iets wat gemeenten, corporaties en marktpartijen zelf moeten doen.’ Met de nieuwe Omgevingswet zullen marktpartijen verplicht worden om met de buurt in gesprek te gaan en te laten zien dat hun plannen daadwerkelijk iets toevoegen. Het bespreken van voor- en nadelen en het creëren van draagvlak, ook binnen de gemeenschap, zal volgens wethouder Eveline Stam een fundamenteel verschil maken.
‘Ik doe ook 250 woningen weg’
Een vastgoedondernemer uit het publiek uitte zijn zorgen over de huurmaatregelen van minister De Jonge: ‘Het nieuwe puntenstelsel heeft de woningmarkt echt verstoord. Ik ben zelf van plan om 250 kleine woningen te verkopen, terwijl die juist hard nodig zijn. Er wordt veel aandacht besteed aan sociale huurwoningen, waarom geen sociale koopwoningen in onze regio?’
Marieke Heilbron reageert hierop: ‘Woningcorporaties ontwikkelen doorgaans geen koopwoningen. Soms doen we het wel als onderdeel van een groter project, maar deze vraag zou eigenlijk aan de ontwikkelaars in de zaal gesteld moeten worden. Het zou kunnen betekenen dat ontwikkelaars genoegen moeten nemen met iets minder rendement.’ Volgens de directeur-bestuurder is de sleutel tot succes een open communicatie over de belangen en doelstellingen: ‘Commerciële partijen en corporaties hebben vaak een bepaald beeld van elkaar. Wij hebben geen winstoogmerk, ontwikkelaars hebben dat natuurlijk wel. Maar we moeten allemaal bereid zijn om een beetje concessies te doen als we deze ambities willen bereiken. Dit zijn vaak spannende gesprekken, maar hoe sneller we die knoop doorhakken, hoe sneller we aan de slag kunnen.’ Uiteindelijk waren alle panelleden het met elkaar eens: een goede samenwerking tussen alle betrokken partijen is essentieel om de woondeal tot een succes te maken.